فلسفه غیبت
فلسفه غیبت حضرت مهدی (عج)
درک دقیق علت غیبت حضرت ولی عصر برای کسی میسور و میسر نیست ولی محققان و صاحب نظران علت هایی را در این زمینه بیان نموده اند که اهم آنها از قرار زیر است :
۱- امتحان و آزمایش مردم
امام موسی بن جعفر (ع) فرمودند : هنگامی که پنجمین فرزند امام هفتم غایب گردید مواظب دین خود باشید مبادا کسی شما را از دین خارج کند ای فرزندان من! برای صاحب الامر ناچار غیبتی خواهد بود بطوری که گروهی از مومنین از عقیده بر میگردند،خداوند به وسیله غیبت،بندگانش را آزمایش میکند.
۲- جدا شدن و خالص شدن (تمییز و تمحیص)
مقصود جدا شدن پاک است از ناپاک و مومن از غیر مومن و خالص از منافق و اهل دنیا از اهل خدا
امام رضا (ع) فرمودند : به خدا شما چشم به سوی آن دوخته اید،واقع نمیشود مگر بعد از اینکه تمییز داده شوید و امتحان بدهید تا هنگامی که جز دسته ای اندک اندک کسی از شما (شیعیان) نمیماند.
۳- برای احدی در گردن او بیعتی نباشد
در پیامی از خود حضرت در این خصوص میخوانیم : و اما علت رویداد غیبت ما،پس به درستی که خداوند عز و جل فرموده : <ای کسانی که ایمان آورده اید از چیزهایی که برایتان آشکار شود ناراحتتان میکند سوال نکنید.> هیچ یک از پدران من نبودند مگر آنکه بیعتی از طغیانگران زمانش را بر گردن داشته است و من ظهور میکنم و در هنگام ظهور،بیعت احدی از گردنکشان و طاغیان بر گردن من نیست.
۴- مشابهت به انبیا در سنت
حنان بن سدیر از پدرش چنین نقل نموده است که امام صادق (ع) فرمود : همانا برای قائم ما غیبتی است که زمانش طولانی میشود،خدمت امام عرضه داشتم : سبب و علت آن چیست ای فرزند رسول خدا ؟ فرمود : همانا خداوند عز و جل ابا دارد از اینکه سنت های انبیا را در غیبت های ایشان درباره قائم ما جاری نکند و او ناچار است از اینکه به اندازه مدت های غیبت ایشان غیبت نماید چنانکه خداوند عز و جل فرموده همه سنتهای پیغمبران گذشته درباره شما جاری میشود.
۵- کراهت مجاورت ظالمین
این معنا فی نفسه برای اولیا خدا امریست مرغوب وقتی که ببینند دعوتشان موثر نیست و جز ملامت و رنجش از اعمال ناشایسته خلق،چیز دیگر نیست طبعا متمایل به هجرت و اعتزال و غیبت میشوند بخصوص که اگر مامور به سکوت و ترک دعوت هم بوده باشند مانند حضرت صاحب الامر که تا وقتش نرسد باید ساکت باشند.
۶- احتمال کشته شدن حضرت
این بدان معنا نیست که ترسی از شهادت شخص تنها مطرح باشد بلکه ناتمام ماندن برنامه های حضرت مورد بحث است.
از قول پیامبر عالیقدر اسلام در فلسفه غیبت میخوانیم که فرمود : ناچار آن پسر باید غیبت کند،خدمت حضرت عرضه داشتند : چرا ای رسول خدا؟ فرمود : خوف قتل را دارد.
۷- عدم آمادگی جهان جهت درک حضرت
۸- تأدیب مردم
هنگامی که مردم در صراط مستقیم الهی و بدنبال ائمه بر حق حرکت نکردند و پیروی ائمه جور را ترجیح دادند و لیاقت تبعیت از حضرت را از خود دور ساختند و خود را از نور وجود امام بر حق مهجور داشتند،باید امام مدتی در بیت آنان نباشد تا قدر وی را بدانند و این خود نوعی تأدیب مردم است زیرا بعد از ظهور آن حضرت کاملا مردم به فواید بیشمار برکات وجود امام پی خواهند برد.
۹- اثبات ناتوانی بشر در اجرای عدالت
امام محمد باقر (ع) فرمودند : دولت ما آخرین دولت ها میباشد و هیچ خاندانی نیست مگر اینکه قبل از ما به حکومت میرسند تا هنگامی که ما به حکومت و دولت رسیدیم نگویند : اگر ما نیز به قدرت میرسیدیم مثل آنان رفتار میکردیم و این فرموده خدای عز و جل میباشد که عاقبت از آن پرهیزگاران است.